Voorlopig afscheid van het Nederlands Transport Museum

Samengesteld door Nico Spilt

Het Nederlands Transport Museum (NTM) heeft van 2017 tot maart 2023 gebruik kunnen maken van een leegstand pand in Nieuw-Vennep, het zogeheten Bols-gebouw. Hier werd ooit jenever gestookt door de firma Bols. Een paar mooie grote hallen, waar zelfs plaats is voor complete vliegtuigen. Maar het is altijd duidelijk geweest dat het hier om tijdelijke huis­vesting ging. Het pand zal worden gesloopt om plaats te maken voor woningen.

In het NTM komen alle vormen van transport aan bod, onder het motto “de geschiedenis en huidige staat van Nederland laat zich niet vertellen en begrijpen zonder aandacht voor mobiel erfgoed”. In de museum­hallen kon je dan ook van alles zien: van paard-en-wagen tot vliegtuigen. En natuurlijk railvoertuigen, zoals een Amsterdamse metro en een Haagse tram. Het NTM heeft ook een Utrechtse sneltram verworven, maar die stond nog elders. Buiten het museum stonden de vijf bekende TEE-rijtuigen.

Afscheidsweekend

Op 4 en 5 maart 2023 vond in het NTM een modelbouwweekend plaats. Dat was tevens de laatste mogelijk­heid om afscheid te nemen van het huidige museum. Er kwamen dan ook veel bezoekers op af. Ook de NVBS was aanwezig met een stand.

Blikvanger voor het museum: een koprijtuig van het TEE-treinstel dat in augustus 2021 naar Nieuw-Vennep is overgebracht. Inmiddels is dat rijtuig uiterlijk weer in oude glorie hersteld.

Ook aan de andere TEE-rijtuigen wordt hard gewerkt. Dat we ooit weer een rijdende TEE kunnen zien is een wens van velen, maar ja: afgezien van de technische problemen (een motorrijtuig is er niet meer) zouden er miljoenen euro’s voor nodig zijn.

DAF Variomatic met caravan, of in volkstaal: truttenschudder met sleurhut. Daarachter is de stand van de NVBS te zien.

Haagse PCC 1006.

Links een “Zilvermeeuw”, het enige bewaard gebleven exemplaar van de eerste generatie Amsterdamse metro’s.

Loc “Rollecate”, gebouwd door Kees Neve. De loc, met tender en twee wagens, is eigendom van Stoomgroep De Goffert uit Nijmegen. Die wilde hier mee gaan rijden in het Goffertpark, maar de plannen zijn veranderd: er wordt nu gedacht aan een elektrisch treintje. Zie ook De terugkeer van Hercules en Rollecate in NVBS Actueel, februari 2019.

De Superbus van Wubbo Ockels, met een hoop subsidie gebouwd in 2010. De gedachte was om met dit soort bussen een verbinding te gaan onderhouden tussen Groningen en de Randstad. Over een speciale busbaan zouden ze met 250 km/uur gaan rijden. Dit als alternatief voor een spoorlijn: de Zuiderzeelijn. Maar op wat proefritten na heeft de bus nooit gereden. Ze kwam terecht in het Transportmuseum Lelystad, een museum dat nooit van de grond is gekomen, en uiteindelijk in het NTM.

Een dwergauto is iets tussen een scooter en een auto in. In de jaren vijftig en zestig gaven merken als Heinkel, Goggomobil, Messerschmitt en Isetta antwoord op de roep van het grote publiek om een betaalbare auto. Het motto in die jaren luidde dan ook: beter geen auto dan helemaal geen auto.

Een Magirus Allan uit 1925, een van de eerste Amsterdamse stadsbussen.

Een Ford Model A Tudor Sedan uit 1930. Op de zijkant staat het logo van de KLM.

North American 27, een in 1936 door Fokker ontworpen jachtvliegtuig (bruikleen van het Oorlogs­museum in Overloon). In het museum staat nog meer militair materieel.

Een Douglas DC-2 van de KNILM, de Koninklijke Nederlandsch-Indische Luchtvaart Maatschappij. De beroemde “Uiver” was ook een DC-2.

Model van een Duitse Kriegslokomotive (Baureihe 52).

Het eerste station van Haarlem met de locomotieven ‘De Arend’ (1839) en ‘De Vesta’ (1842). Gebouwd door Joop Bluijs in schaal 0. Beide locomotieven kunnen rijden. Er zijn meer modelbouwers actief in het Transportmuseum; ook zij zullen moeten verhuizen naar een andere locatie.

Loc WD 33 (ex-NS 162) en een boxcar van de Stichting 162. Hans Altena, een van de mannen achter deze stichting, gaf dit weekend een aantal presentaties over de Geallieerde Spoorwegen waar dit materieel van afkomstig is. Lees ook het artikel 75 jaar na D-Day in NVBS Actueel, oktober 2020.

Bus 53 van Europa Express. Hiermee konden de liefhebbers een ritje door Nieuw-Vennep maken. Deze fraaie bus, gebouwd in 1959, is eigendom van de Stichting Veteraan Autobussen (SVA). Meer informatie over deze bus.

Tot zover een impressie van de voer-, vaar- en vliegtuigen in het Nederlands Transport Museum. Deels behoren die tot de eigen collectie, deels zijn ze in bruikleen van andere organisaties. Voor meer informatie zie nederlandstransportmuseum.nl.

Tekst en foto’s (tenzij ander vermeld) door Nico Spilt. Bron: NVBS Actueel, maart 2023.