Verslag Schönes Wochenende 2025 Bremen

1. Van 10 tot en met 14 juli 2025 organiseerde de Stichting NVBS-Excursies het jaarlijkse Schönes Wochenende, deze keer met de Noordduitse stad Bremen als standplaats. De 43 deelnemers verzamelden zich in de ochtend van 10 juli in Hengelo; enkelen hadden de nacht daar al doorgebracht. Het oorspronkelijke reisprogramma voorzag op de eerste dag in een treinrit naar Meppen, om vervolgens via Haselünne naar Essen (Oldb.) te gaan via de lijn van de Emsländische Eisenbahn GmbH en op de laatste reisdag in een rit op de iets ten noorden daarvan gelegen lijn van Werlte naar Lathen van dezelfde maatschappij. Helaas waren beide ritten te elfder ure geannuleerd vanwege defecten aan baan en materieel.
   Gelukkig heeft reisleider Frank Hoogenboom tijdig kans gezien voor beide ritten een goed alternatief te vinden. En zo reisden we vanuit Hengelo op de eerste dag naar Osnabrück Altstadt (voorheen Hasetor) waar een historische trein van de Osnabrücker Dampflokfreunde e.V. ons oppikte voor een rit naar Lengerich en terug. De trein bestond uit dieselloc V65 001 met 3 tweeassige rijtuigen, waarmee we eerst de noordoostelijke verbindingsboog om Osnabrück Hbf bereden naar de hoofdbaan richting Münster.

Het was een bijzondere belevenis om staande op het open balkon een ICE tegen te komen! Ook passeerden we de noordelijkst gelegen spoorwegtunnel van Duitsland, de 581 meter lange Lengericher Tunnel. Onderweg in de trein werden we voorzien van een drankje en een prima broodjeslunch.
Na omlopen in Lengerich voerde de rit terug via Osnabrück Hbf naar het Zechenbahnhof Piesberg, waar de Osnabrücker Dampflokfreunde gevestigd zijn op het emplacement van een voormalige steenkoolmijn en steengroeve. Kaffee mit Kuchen sloot de rondleiding langs overweg, dienstgebouw, seinhuis en het opgestelde materieel af. Ten slotte werden we weer teruggebracht naar Osnabrück Altstadt, waar op het nippertje de trein naar Bremen via Vechta kon worden gehaald. ’s Avonds was in de Ratskeller in Bremen de eerste gezamenlijke maaltijd.

Vrijdag 11 juli was een dag waarop ieder zijns weegs kon gaan. Sommige deelnemers bereikten daarbij bestemmingen als Bremerhaven, Oldenburg, Hamburg, Cuxhaven of Wilhelmshaven. Anderen bleven in Bremen en verkenden het tramnet en de stad of sloegen het drukke treinverkeer op Bremen Hbf gade, waar voortdurend goederentreinen doorkwamen met soms exotische locomotieven. Ondergetekende bezocht met de S-Bahn ook Vegesack, waar de armseinen nog wel in gebruik waren, maar vervanging in zicht is.

Op zaterdag waren we te gast bij de Freunde der Bremer Strassenbahn e.V. (FdBS). Omdat de museumtrams vanwege baanwerkzaamheden niet konden uitrukken werd gebruik gemaakt van een historische bus, de allereerste gelede Neoplan-lagevloerbus, die overigens juist was opgenomen in het register van de Fédération Internationale des Véhicules Anciens (FIVA). Daarmee werd als eerste een bezoek gebracht aan de gloednieuwe tramremise Gröpelingen, waar de werkplaatschef ons rondleidde. We kregen een goed beeld van het onderhoud aan het moderne lagevloermaterieel en het buitenterrein waar het materieel overnacht. Bijzonder was de demonstratie in een van de hallen, waar een stuk spoor kon worden opgevijzeld om ook onder de trams te kunnen werken (het meeste onderhoud vindt tegenwoordig vanaf werkbordessen op het dak plaats!). Ook de bovenleiding (stroomrail) kon met een druk op een knop worden weggedraaid.

Vervolgens bracht de bus ons via een interessante route langs oude haventerreinen (met nog een oud stuk strengelspoor, waar ooit spoorgoederenvervoer plaatsvond) naar de museumremise Sebaldsbrück. Daar wachtte een rondleiding door het museumgedeelte en door de remisehal, waar de collectie museumtrams en enkele bussen is ondergebracht. Indrukwekkend was de enorme ruimte die men beschikbaar heeft en ook de kwaliteit van het restauratiewerk. Een prima verzorgde lunch van een gehaktbal met de bekende Kartoffelsalade aan lange tafels in de remiseruimte rondde het bezoek af.

In de middag bracht de bus ons naar het ten zuiden van Bremen gelegen Leeste, waar we eerst in de bus door de projectleider van de Bremen-Thedinghauser Eisenbahn (BTE) bijgepraat werden over de werkzaamheden voor de verlenging van de tramlijnen 1 en 8 over deze spoorlijn tussen Kirchhuchting en Leeste. De spoorlijn wordt deels omgebouwd voor de tram, maar blijft ook deels een goederenlijn en eigendom van de BTE. De museumritten zijn na de ombouw ook weer mogelijk. Dit wordt een bijzonder project! Na de uitleg maakten we een rit over het deel van de lijn tussen Leeste en Thedinghausen, waar de Verein Kleinbahn Leeste e.V. vier keer per jaar met een museumtrein rijdt en waar nog sporadisch goederenvervoer plaatsvindt. Het was een genoegen om weer eens in een klassieke drieassige Umbau-wagen van de DB uit de vijftiger jaren te zitten! Nadat de museumbus de groep ten slotte terug had gebracht naar Bremen was de avond verder vrij te besteden.

Op zondag 13 juli stond een bezoek aan de Deutsche Eisenbahn Verein (DEV) op het programma. Deze excursie bestond uit twee delen. De eerste was een rit vanaf Bremen naar Syke, met aansluitend een rit op de normaalsporige lijn Syke – Bruchhausen-Vilsen – Hoya – Eystrup van de Verkehrsbetriebe Grafschaft Hoya GmbH (VGH); de tweede was een reguliere rit op de smalspoorlijn van de Deutsche Eisenbahn Verein (DEV) van Bruchhausen-Vilsen naar Asendorf en terug.

We werden op Bremen Hbf opgehaald door de fraaie motorwagen T2 van de DEV, om via de hoofdlijn richting Osnabrück tot Syke te rijden. Bijzonder was de rit over linkerspoor, terwijl we later door een op het andere spoor rijdende ICE werden ingehaald. In Syke werd kopgemaakt en vervolgden we de reis over het goederenspoor van de VGH richting Eystrup. Onderweg waren enkele fraaie fotostops, met als hoogtepunt de ‘Ortsdurchfahrt’ in Uenzen.

In Bruchhausen-Vilsen werd de rit langdurig onderbroken voor een uitgebreid bezoek aan de metersporige museumlijn van de DEV. Dit is de eerste Duitse museumspoorlijn, die – net als Hoorn – Medemblik – al in de zestiger jaren is begonnen. Nu heeft men een grotendeels schitterend gerestaureerde collectie locomotieven en rijtuigen, compleet met alles wat bij een (smalsporige) Duitse Kleinbahn hoort. Zo kan het rolbokvervoer met normaalspoorwagens gedemonstreerd worden, is er een sfeervol depot, een historisch station met goederenloods en een museum. We maakten een rit achter de prachtige vierkante tramloc ‘Plettenberg’ van de voormalige Plettenberger Kleinbahn naar Asendorf en terug.

Op de terugweg was er in Heiligenberg een voortreffelijke lunch in restaurant Dillertal. Gedurende de hele dag werden we begeleid door de voorzitter van de DEV, Volker Hoppmann, die al vanaf het begin bij de lijn betrokken is en op aanstekelijke wijze kon vertellen over het museumbedrijf en de historie van de Duitse Kleinbahnen.

Uitzonderlijk was het bezoek aan de loodsen in Heiligenberg, waar heel veel materieel bleek te staan. In een oude landbouwloods stond een motorwagen die nog bij de Kleinbahn Emden – Pewsum – Greetsiel heeft gereden en waarvan te hopen is dat die hersteld kan worden. Ook stond er een diesellocje dat is teruggekeerd uit Zwitserland en destijds met de reeds bedrijfsvaardige zusterloc zware goederentreinen trok op de lijn als vervanging van de stoomlocs.

Vanuit Bruchhausen-Vilsen vervolgden we de rit weer op normaalspoor met motorwagen T2 naar Eystrup, met onderweg ook nog enkele goede fotostops, om uiteindelijk met een RegionalExpress terug te keren in Bremen. Daar was ’s avonds het laatste gezamenlijke diner in het gezellige restaurant John Benton op de Markt.

Maandag 14 juli begon de thuisreis, maar niet nadat we eerst (als alternatief voor de eerder genoemde rit van Werlte naar Lathen) nog een rondje maakten via Bremerhaven-Wulsdorf naar Bremervörde en vervolgens met een klassieke Uerdinger Schienenbus van de ‘Moorexpress’ (Eisenbahn- und Verkehrsberiebe Elbe-Weser GmbH, evb) naar Osterholz-Scharmbek. Onderweg waren er uiteraard enkele fotostops. De aansluiting naar Bremen misten we net, maar dat bood gelegenheid alvast wat broodjes voor onderweg in te slaan.

Terug in Bremen restte voldoende tijd om de bagage op te halen in het hotel en per trein naar Leer te reizen. Aldaar wachtte de laatste excursie: per bus van Arriva naar de in aanbouw zijnde Friesenbrücke in de spoorlijn Bad Nieuwschans – Leer, die zo’n 10 jaar geleden onherstelbare schade heeft opgelopen bij een aanvaring door een schip. Inmiddels is een geheel nieuwe brug gebouwd. De projectleider leidde ons rond op het bouwterrein aan de oostzijde van de Eems, waar je een prima beeld kon krijgen van de stand van zaken bij dit grote project, dat hopelijk eind 2025 gereed is. De grote nieuwe draaibrug stond nog in geopende stand, zodat het (nog) niet mogelijk was om naar de overzijde te wandelen, maar het was desondanks een geslaagde afsluiting van de reis.

Tot slot bracht de bus ons via Nieuweschans, waar 2 deelnemers de groep verlieten, door naar Assen, waar de reis eindigde en ieder huiswaarts keerde. Reisleider Frank Hoogenboom verdient veel lof voor de organisatie van zijn eerste meerdaagse reis als SNE-reisleider. Maar ook de vele mensen van museumorganisaties en bedrijven die ons hebben ontvangen verdienen dank voor hun inspanningen.

Paul Muré