Verslag afscheid locserie 1700

door Gert-Jan Hondelink

Op zondag 19 november 2023 vond als afscheid van de locserie 1700 een rondrit plaats met de locomotieven 1761 en 1750 en een compositie DB-rijtuigen die normaal voor de treinen Amsterdam-Berlijn v.v. wordt gebruikt. De dag ervoor was de weersverwachting dat er regen zou zijn, maar de weergoden waren ons bepaald gunstig gezind want vrijwel de gehele reis is het droog gebleven. De kosten voor deze excursie bedroegen slechts één euro. Het leidde er toe dat velen zich op de eerste inschrijvingsdag kort na middernacht al aanmeldden om zeker te zijn van een plaats, en dat de rit in ongeveer anderhalve dag was uitverkocht.

Loc 1761 brengt de excursietrein Amersfoort Centraal binnen. Foto: Han Duijve.

Ruim voordat de trein te Amersfoort Centraal op spoor 4b werd geplaatst, was het op het tweede perron al een drukte van belang en liepen fotografen en filmers elkaar in de weg op zoek naar de beste plek om een plaatje te schieten. Ook op het eerste perron verdrongen belangstellenden elkaar. Machinisten van treinen die op spoor 2 binnenkwamen, maakten dan ook veelvuldig gebruik van de tyfoon.

Drukte op het eerste perron in Amersfoort Centraal. Foto: Han Duijve.

De rit bracht ons van Amersfoort via  de stopstations Zwolle-Olst-Deventer-Arnhem Centraal-Nijmegen-Tilburg-Rotterdam Stadion-Den Haag HS-Utrecht Centraal weer terug naar Amersfoort Centraal. Op de treinaanwijzers op de diverse stations werd onze trein aangekondigd als ICE 10117 naar Utrecht Centraal met in rood de tekst dat voor deze trein een toeslag gold. Dat was voor ‘normale’ reizigers enigszins verwarrend, en sommigen van hen stapten te Amersfoort in de excursietrein, om tijdens de controle van de deelnemersbewijzen er achter te komen dat hun reis naar Utrecht wat langer zou duren dan de gebruikelijke twaalf minuten… Bij de volgende stations waar de trein stopte riep de reisleiding steeds om dat deze trein níet naar Utrecht ging.

Bestemmingsbord ín de trein. Foto: Han Duijve.

Op alle stations waar gestopt werd, was de belangstelling groot, en ook bij vrijwel elke overweg stonden mensen te fotograferen of te filmen. Opvallend was dat er zoveel jongeren op de been waren. Daaruit blijkt dat er onder hen ook veel belangstellenden in tenminste het spoorwegwezen zijn, en mogelijk heeft deze rit er toe bijgedragen dat sommigen van hen een lidmaatschap van de NVBS overwegen of zijn aangegaan.

Voor een groot deel werd de IJssel-Brabantlijn gevolgd. Excursietrein in Arnhem. Foto: Han Duijve.

Excursietrein onder het ‘kroepoekdak’ van station Tilburg. Foto: Han Duijve.

Hoogtepunt van de excursie was de fotostop te Rotterdam Stadion, waar op het tegenoverliggende spoor 1700’en en ex-1700’en van NS International, Train Charter Services, Rotterdam Rail Feeding, VolkerRail, Strukton en Rail Force One stonden opgesteld. Er stonden ook twee ex-1600’en tussen, maar dat zal de meeste deelnemers niet zijn opgevallen. Dit station, dat  eigenlijk alleen gebruikt wordt bij voetbalwedstrijden, was een half uur voor aankomst van onze trein geopend, en het perron stond al vol met kijkers, fotografen en filmers. Tel daarbij op dat onze trein leeg liep, en je kunt je voorstellen dat het nemen van foto’s niet zo gedisciplineerd verliep als bij NVBS-excursies gebruikelijk is. Dat leidde hier en daar tot lichte irritaties maar liep gelukkig nergens uit de hand.

Zicht vanaf de brug in Rotterdam Stadion met losse loc’s en de excursietrein. Foto: Rob Zoomer.

Ook TrainCharter Services is aanwezig in Rotterdam Stadion (links). Strukton en Stadion Feyenoord in één beeld gevat (rechts). Foto’s: Jan Bennis.

Railforce One 1828 en enkele 1700’en van NS. Foto: Han Duijve.

Voor het in de trein aanwezige bar/bistro-rijtuig was eveneens veel belangstelling. Vóór 14 uur was het Erdinger Weizenbier al uitverkocht – maar ja, sommige deelnemers waren onmiddellijk na vertrek uit Amersfoort al dorstig, en ook het Benediktiner Hell ging schoon op. Dat gold trouwens ook voor de Currywurst, de soep, de Eintopf en overige gerechten. Het DB-personeel heeft daarbij een Superleistung geleverd. In dit rijtuig hebben velen tevens ter herinnering een mini-koersbord gekocht, waarvan de opbrengst bestemd is voor een sociaal fonds voor het personeel van Deutsche Bahn. Met ingang van de dienstregeling 2024 zal in de treinen tussen Amsterdam en Berlijn helaas geen bar/bistro-rijtuig meer meelopen.

Speciale bestickering van de Bordbistro, die in december ook van de rails verdwijnt. Foto: Han Duijve.

Te Utrecht werd kopgemaakt, hetgeen inhield dat de achteroplopende 1750 nu de trein ging trekken en de tot dan toe trekkende 1761 achterop werd meegevoerd, waarna tenslotte te Amersfoort het definitieve afscheid kwam. De 1750 werd afgekoppeld en reed onder luid getoeter van spoor 4b naar spoor 4a. Of dit echt het definitieve einde voor deze locserie is, weet je natuurlijk nooit, maar in elk geval is hun rol bij NS uitgespeeld.

Het afkoppelen van de 1750 in Amerfoort markeert het einde van een tijdperk. Foto: Rob Zoomer.

De excursie is vlekkeloos verlopen, hetgeen vooral te danken is aan de grondige voorbereiding door de organiserende instanties NS International, Deutsche Bahn en de Stichting NVBS-Excursies, die hiervoor achter de schermen veel werk hebben verzet, en aan de ontspannen wijze waarop Rob Zoomer van de SNE en Maurits Wever van NS International de excursie in goede banen hebben geleid. We zien uit naar het volgende afscheid!

De afscheidsrit inspireerde de 15-jarige Bas Vanlier uit Ittervoort tot het maken van een gedetailleerde tekening van de kop van de 1738.

Van dezelfde Bas nog een tekening van twee gekoppelde 1700’en in Weert.