NFLS-excursie

door Ronald Bokhove

Geen spoorlijn die zoveel liefhebbers telt als het stilgelegde lijnennet van de Noord-Friesche Locaal-Spoorwegmaatschappij, zo lijkt het wel. Hoe komt dat toch? Ligt het aan het tracé dat langs verstilde buurtschappen voert waar in decennia weinig is veranderd? Is het terug te voeren op de vele stationnetjes die bewaard zijn gebleven en er bij staan als in hun beste dagen? Of komt het door de vele herinneringen aan excursietreinen, het meerijden op goederentreinen of het volgen van de laatste sproeirit? Aan de kunstwerken kan het niet liggen want die waren er nauwelijks, zo bleek tijdens de zesde spoorzoekersexcursie van de SNE die zowel op 15 augustus als op 26 september 2009 plaatsvond en met 87 deelnemers weer een prima opkomst kende.

De brug over de Harlingertrekvaart in Leeuwarden is een klein jaar geleden ontmanteld, een monument in wording moet hier troost bieden. De eerste tien kilometer is het spoor nog niet verdwenen, maar van één lijn is geen sprake meer: bij veel wegkruisingen heeft het asfalt alsnog gewonnen. In Stiens en Anjum zijn de locomotiefloodsen bewaard gebleven en daartussen moesten we het doen met de voormalige stationsgebouwen. Maar die zijn dan ook in overvloed, bescheiden van omvang en geliefd als woonhuis; in Morra-Lioessens werden we zelfs binnen genood en kregen alle deelnemers aan de tweede excursie koffie met zelfgebakken ‘appeltaard’ geserveerd. De bewoners hadden een kleine spoortentoonstelling georganiseerd en ter afsluiting liepen we met de gastheer door de wei naar de restanten van een oude spoorbrug. De westtak van de NFLS leidde naar Sint-Jacobiparochie waar na wat speurwerk nog twee stukken ondergeteerd spoor werden gevonden.

Via Mooie Paal Aansluiting ging het naar station Tzummarum – schoolvoorbeeld van een geslaagde restauratie, compleet met gerenoveerd perron, teruggelegd spoor, overpad, armsein en een videopresentatie in het retiradegebouw. De zoektocht eindigde op korte afstand van Harlingen in Koetille waar wachtpost 3 als enige van het NFLS-drietal nog fier overeind staat. Bolramer 4710 vergrootte de nostalgie, al kon helaas niet iedereen vooruit rijden en reikte het geluid van de omroepinstallatie tijdens de eerste rit niet tot de achterste banken. De Oudheidkundige Vereniging Barradeel bracht tijdens de snackpauze in Vrouwbuurstermolen voor een zacht prijsje een uitgave over de NFLS uit 2003 aan de man. ‘Verloren Sporen- vond gretig aftrek en auteur Wietse Hoekstra die als deskundige samen met Oege Kleijne meereisde, had het tijdens de eerste excursie dan ook druk met signeren.

Zes weken later werd er niet gesigneerd. Wietse was door ziekte verhinderd en dat bleek tot ontzetting van velen de voorbode van zijn overlijden op 2 oktober in de leeftijd van 75 jaar. Wietse was één van de laatste liefhebbers van de NFLS die – zij het op zeer jonge leeftijd – het reizigersvervoer nog heeft meegemaakt. Hij bezat uitgebreide documentatie over het Noord-Friese lijnennet en was dan ook vraagbaak voor velen. Kwam je bij Wietse op bezoek, dan werd je altijd gastvrij onthaald in een woning waar decennialang alles bij het oude is gebleven. Ook wie buiten bleef aan de Stasjonsstrjitte in Minnertsga werd met de NFLS geconfronteerd: zijn tuin stond vol met tastbare herinneringen. We zijn Wietse veel dank verschuldigd voor de ondersteuning van beide excursies en blijven in droefheid achter. En zo sterft de ‘Noord-Friese’ weer een stukje verder.

---