Hanzelijnexcursie

door Jan Heemstra

HSL en Betuweroute halen regelmatig de pers, maar dat er nog een nieuwe spoorlijn in Nederland wordt gebouwd krijgt een stuk minder publiciteit. Ten onrechte, zo bleek op 11 september 2009, bij de tweede excursie van de NVBS naar de nieuwe verbinding tussen Lelystad en Zwolle. Anders dan bij de eerste keer was het nu heel behoorlijk weer.

Het station van Lelystad gaat flink op de schop. De huidige kap wordt in de lengte gespleten en zal straks, twee maal zo breed, vier in plaats van twee sporen overspannen. In de dan ook twee keer zo grote stationshal zal het dan wellicht wat aantrekkelijker worden voor de vroeg aankomende NVBS′er op zoek naar zijn favoriete kopje koffie. Rond elf uur ging de bus van IJsseltours op weg. Reisleider Ronald Bokhove wist te vertellen dat we vanaf nu een aantal keren zouden moeten omrijden: de aanleg van de nieuwe spoorlijn betekende dat een aantal wegen gestremd was. Gelukkig raakten we het spoor niet bijster en al gauw zagen we de opstelplaats Lelystad. Ronald wees ons even op het daar als monumentje opgestelde armsein: het enige stukje mechanische beveiliging in Flevoland.

Niet lang daarna sloegen we het eerste zijweggetje in. In Flevoland betekent dit dat grote landbouwwerktuigen de weg onveilig maken. De grote giertank die achter een trekker vlak voor ons begon te sproeien bevatte echter, anders dan sommigen vreesden, maar gewoon water. We zagen eerst de A6, waar flink gebouwd wordt aan de nieuwe ondertunneling voor de Hanzelijn, daarna het baanlichaam voor het aansluitende trace waar het grondwerk in volle gang is en vervolgens enkele viaducten die er al aardig compleet uitzien. Bij Dronten zagen we zelfs al een viaduct met baksteenbekleding op het kale beton. Het station zelf was nog niet zo ver. We konden al wel zien waar de trappen en de perrons zouden komen. De fraaie folder die we gekregen hadden liet zien dat ook hier baksteen een belangrijke rol zal spelen bij de aankleding. Maar hoe het station er precies zal gaan uitzien en welke bescherming de argeloze reiziger straks tegen weer en wind zal genieten konden we nog niet ontdekken. Wel begrepen we dat men in Dronten maar wat blij is met de komende aansluiting op het spoorwegnet. Tijd voor een goed verzorgde lunch in restaurant Lands End.

Volgend hoogtepunt was de tunnel bij het Drontermeer. Ingewikkeld is het hier omdat de lijn aan beide zijden van het meer de waterkeringen doorsnijdt. Voor de bouw zijn daarom kanteldijken rondom de tunnelbak aangelegd. Om risico′s bij lek van de tunnel uit te sluiten blijven die kanteldijken in de toekomst gewoon gehandhaafd. Extra complicatie vormt de nieuw aan te leggen bypass van de IJssel rond Kampen. Helaas konden we slechts van een afstandje naar de tunnel kijken, en tot overmaat van ramp kwamen er net op dat moment ook nog een paar drupjes naar beneden. Met frisse moed ging het verder via het toekomstige station Kampen Zuid, de kruising met de N50 en de tweede kruising met de bypass. Gewijde grond, want ooit reden vanaf het eerste station Kampen Zuid de trein richting Apeldoorn en de tram richting Nunspeet.

Tenslotte bereikten we Hattem, waar we eerst langs het oude stationnetje van Hattemerbroek reden en vervolgens in het nieuwe informatiecentrum in de uiterwaarden van de IJssel werden ontvangen door voorlichter Joost Mulder van Prorail. Joost vertelde ons veel over het hele trace, maar het meeste over de nieuwe IJsselbrug. Lichtbeelden, de maquette en de brug in aanbouw overtuigden ons dat echt het mooiste ontwerp is gekozen. Bovendien geven de pijlers onder de nieuwe aanbruggen de rivier de IJssel alle ruimte. Al kostte het dan moeite afscheid te nemen en de excursie op tijd te laten eindigen, Ronald Bokhove (zelf van oorsprong Zwollenaar) wees onverbiddelijk op zijn horloge: op tijd naar station Zwolle. De excursie sloot als een (Peper)bus, en dank aan de perfecte organisatie is hier dan ook zeker op zijn plaats.

---