Trolleybusland Schweiz 1975

Beschrijving

Wie in de jaren ’70 naar Thun in Zwitserland op vakantie ging en daarbij de Beatenbucht, een bekend uitzichtspunt aan de Thunersee, bezocht deed dat misschien met de trolleybus van de STI. Dit bedrijf reed nog met aanhangers en soms zelfs nog met een extra karretje voor bagage, zodat het bijna een trein op de weg was. In de jaren ’80 was deze trolleybus helaas verdwenen. Opgeheven omdat het materieel uit 1952 was versleten en de lijn een vreemde spanning op de bovenleiding had (1100 volt, 600 is standaard).
De lijn is één van de 18 bedrijven die in het boek Trolleybusland Schweiz 1975 wordt beschreven. Vijf bedrijven zijn inmiddels opgeheven en een ander bedrijf twijfelt al sinds 2014 (La Chaux-de-Fonds). De draden hangen nog, maar er zijn geen trolleybussen meer. Het jaar 1975 is gekozen uit nostalgische overwegingen en omdat de auteur beschikte over verzamelingen van andere liefhebbers die rond dat jaar fotografeerden. Hoewel het lijnennet van elk bedrijf kort wordt beschreven, gaat dit boek vooral over het materieel. Er zijn geen kaarten, maar er is achterin wel over 15 pagina’s een volledig materieeloverzicht uit 1975 opgenomen van alle bedrijven. Ook de fabrikanten worden op de laatste twee pagina’s kort besproken. Dat zijn er veel meer dan ik had verwacht en was ook een reden om 1975 als uitgangspunt te kiezen. De kleinere bedrijven, zoals de STI, kwamen uit met één serie nieuwe bussen. Trolleybussen gaan lang mee: 30 jaar bij de STI. Als vervanging of uitbreiding nodig was, was er in jaren ’70 in Zwitserland ook altijd tweedehands materieel beschikbaar van de grote stedelijke bedrijven. Soms kochten bedrijven ook trolleybussen in het buitenland (Duitsland, Italië of Frankrijk), maar dat was een uitzondering. Bij sommige bussen kreeg ik een Nederlands gevoel. Het zijn “bolramers”, een Werkspoor uitvinding die ook in Zwitserland werd overgenomen. Het boek is een mix van kleuren en zwart/wit foto’s. Daarbij valt op dat de bedrijven in de beschreven periode een voorkeur hadden voor felle kleuren: rood, oranje, blauw, geel, trolleybussen waren toen niet saai.
Eindelijk een boek waarin alle trolleybusbedrijven van Zwitserland worden besproken. De trolleybus liefhebber heeft er jaren op gewacht. Het is goed geschreven. Een interessante inleiding bespreekt de samenhang met de maatschappelijke ontwikkelingen in Zwitserland. Per bedrijf wordt ingegaan op de voorlopers, de ontwikkeling van het trolleynet, het materieel en het vervolg na 1975. Zoals met veel Zwitserse boeken hangt er een behoorlijk prijskaartje aan, maar de oplage is beperkt, dus grijp uw kans. U zal van dit boek genieten.
Bron: NVBS Actueel 2023-10