Op de Rails – 2024 – nr. 2 (februari)
De trein als rijdend IT-platform
door Rudi Liebrand
Alstom (voorheen Alsthom) kent iedere spoorwegliefhebber als fabrikant van de 1600/1700/1800-locomotieven. Maar ook hun voorgangers de serie 1100 en 1300 kwamen van Alstom, evenals de dieselelektrische locomotieven van de serie 2400. Het bedrijf staat op dit moment in de schijnwerpers met de levering van ICNG-treinstellen. Maar Alstom is meer dan alleen een materieelbouwer.
Treinstel ICNG 3116 naast SLT 2625 in de NS-werkplaats Leidschendam tijdens een open dag; 13 mei 2023.
Foto: Chris Westerduin
Werkplaatsen spoorwegmaterieel
door Rudi Liebrand
Rollend materieel heeft onderhoud nodig. Daarvoor bouwde elke spoorwegmaatschappij in de 19de eeuw een of meer werkplaatsen. Met de komst van de NS werd in de 20ste eeuw een beleid van concentratie ingezet. Liberalisering leidde in de 21ste eeuw vervolgens weer tot diversificatie.
Locomotief 3737 voor de rechte loods in Roosendaal. | 05-07-1957
Foto: Roef Ankersmit
Spoorverbinding Tesla Berlijn
door John Krijgsman
In Grünheide, iets ten oosten van Berlijn, heeft Tesla – Amerikaanse producent van elektrische auto’s en accu’s/batterijen – een enorme fabriek gebouwd.
De op 4 september 2023 begonnen reizigersdienst naar de Tesla-fabriek eindigt aan een nieuw aangelegd
perron met een opvallende overkapping; 15 december 2023.
Foto: John Krijgsman
Nieuwe lijnen in Manhattan
door Rob de Vries
Verderop in deze OdR staat een bespreking van het nieuwste boek in de stedenreeks van Robert Schwandl, dat over New York. Hoewel er sinds het verschijnen van de voorganger van dat boek, deel 1 van ’Subways and Light Rail in the USA’ (2010), ogenschijnlijk niet heel veel is veranderd, is er toch wel degelijk het een en ander gebeurd of in ontwikkeling.
Een overzicht van alle raillijnen in en om het centrale deel van Manhattan. De subwaylijnen van de MTA zijn elk met hun eigen kleur ingetekend. De ingewikkelde lijnenloop van de subway in de oostelijke borough Queens is hier niet gedetailleerd weergegeven.
Gotthard Bergstrecke herleeft
door Frans Blanker-Halstein
Sinds de opening van de Gotthard-Basistunnel is het stil geworden op de oude berglijn. Een ontsporing in de tunnel doet de berglijn tijdelijk herleven.
Veel intercity- en eurocitytreinen tussen Noord- en Zuid-Zwitserland worden omgeleid via de oude berglijn. Girunotreinstel RABDe 501 013 ‘Zug’ passeert onderweg naar het zonnige zuiden het besneeuwde Wassen;
29 november 2023.
Foto: Noel Aebischer
De tram als reclamedrager, deel 2
door Tim Boric en Marco Moerland
Naast de trams in de reizigersdienst en de speciaal voor een publiciteitsdoel rondrijdende reclamewagens hadden de trambedrijven nog een troef achter de hand, een grootformaat-reclamedrager die goedkoop in exploitatie was omdat hij toch al dagelijks zijn ronde maakte: de railreinigingsmotorwagen.
HTM-railreiniger H21 (voorheen genummerd 1) maakt bij station Hollands Spoor reclame voor Seven-Up, terwijl concurrent Coca-Cola de nieuwe positie op de achterkant van de PCC benut; 7 april 1966.
Foto: J.A. Bonthuis, collectie SNR
Tien Turkse tramsteden, deel 2
door Maurits van den Toorn
Het in Anatolië gelegen Eskişehir (900.000 inwoners) heeft sinds eind 2004 een tram. Het trambedrijf heeft verrassend genoeg meterspoor. Ooit raakte de burgemeester bij een bezoek aan Linz in Oostenrijk zo gecharmeerd van de tram daar dat er vervolgens in zijn stad een soort kopie van kwam, met als enige praktische concessie meterspoor in plaats van het 900 millimeterspoor in Linz.
Een Škoda-tram op de tweede, in 2015 geopende tramlijn in Konya. Vanwege het Mevlana-museum op de achtergrond heeft dit deel van de lijn geen bovenleiding; 4 september 2023.
Foto: Maurits van den Toorn.
