Op de Rails – 2015 – nr. 3 (maart)

Berlijnse veranderingen

door Maurits van den Toorn

Reizen naar Berlijn hadden lange tijd iets avontuurlijks, want de tocht voerde veertig jaar lang door de Deutsche Demokratische Republik. Voor de ervaren Berlijn-ganger is dat een overbodige mededeling, maar veel mensen van de generatie na 1989 realiseren zich niet dat West-Berlijn een door de DDR omsloten enclave was. Het toont aan hoe snel de wereld de afgelopen kwart eeuw is veranderd.

De Berliner S-Bahn in de 21e eeuw

door John Krijgsman

De Berliner S-Bahn met de rood-gele elektrische treinstellen heeft heel wat moeilijke tijden doorstaan: de economische crisis van de jaren dertig, de Tweede Wereldoorlog en de verwoesting van Berlijn, de Duitse deling, de Koude Oorlog en de Berlijnse Muur, de Duitse en Berlijnse hereniging. Na de viering van het 75-jarige bestaan in 1999 leek het bedrijf een stabiele toekomst tegemoet te gaan. Maar bij haar negentigste verjaardag op 8 augustus 2014 was de Berliner S-Bahn nog maar amper opgekrabbeld uit een crisis die onvergelijkbaar is met alle voorgaande.

De tram in Berlijn na de Wende

door Marco Moerland

Het hele jaar 1989 had het al gerommeld in de Oostbloklanden. De apotheose van de onrust kwam in het laatste uur van 9 november 1989 toen Oost-Duitse grenswachten in vertwijfeling de grensovergang Bornholmerstrasse op een steenworp afstand van het Oost-Berlijnse trameindpunt Björnsonstrasse openden. Een kettingreactie volgde en binnen korte tijd gingen de overige grensovergangen open. Iedereen wachtte gespannen af wat de reactie van de Sovjetunie zou zijn, maar er werd niet ingegrepen. De val van het Oostblok was een feit.

Per regionale trein door Berlijn

door Frans Blanker

Het reizigersvervoer per trein in en rond Berlijn richt zich vooral op de grote stromen. Veel mensen komen over soms grote afstand naar de Duitse hoofdstad om er te werken, te winkelen of te recreëren. Toch zijn er ook ‘kleine’ lijnen te vinden, met soms een verrassende plattelandsromantiek die in schril contrast staat met bijvoorbeeld het futuristische Hauptbahnhof.

Ondergrondse ontwikkelingen na de Wende

door Maurits van den Toorn

De Berlijnse U-Bahn heeft qua belangstelling altijd in de schaduw van de S-Bahn gestaan. Ook de politieke ontwikkelingen hebben vaak meer invloed gehad op de S-Bahn dan op de ondergrondse. Toch is er ook bij deze tak van het stedelijk vervoer ten tijde van de Muur en in de periode daarna het nodige gebeurd.