Vervoerbewijzen

Deze collectie is ondergebracht in de Stichting NVBS Railverzamelingen (SNR).

Vervoerbewijzen spoor- en tramwegen

Al vanaf het prille begin hebben de spoor- en tramwegbedrijven voor administratie en controle allerlei soorten vervoerbewijzen uitgegeven.

Het vervoerbewijs, ofwel het ′spoorkaartje′ of ‘tramkaartje’, heeft een zeer gevarieerde ontwikkeling doorgemaakt, wat geleid heeft tot een grote verscheidenheid aan kaartsoorten voor de meest uiteen­lopende categorieën reizigers. De komst van nieuwe tariefsystemen zoals strippenkaart en ster­abonnement veranderde daar niets aan. Ook met de invoering van de OV-chipkaart zal deze ontwikkeling beslist niet afgesloten zijn.

De collectie spoorwegvervoerbewijzen omvat naar schatting een kleine 50.000 vervoerbewijzen. Naast de bekende enkele reizen en retourtjes vele andere soorten: perronkaartjes, biljetten voor militairen en landverhuizers, tienrittenkaarten, trajectabonnementen, vrijvervoerkaarten. Ook allerhande biljetten voor internationaal spoorvervoer. Dit alles niet alleen van de Nederlandse Spoorwegen, maar ook van voor­gangers daarvan en particuliere vervoerders.

De collectie tramvervoerbewijzen heeft een vergelijkbare omvang en bevat van vrijwel alle Nederlandse bedrijven vervoerbewijzen, vaak bontgekleurd ter onderscheiding van soort, geldigheid, prijs, enzovoort. Ook zijn hierin van diverse tram- en spoorbedrijven uit de voormalige overzeese gebiedsdelen exemplaren aanwezig.

Wat betreft de spoorwegen zijn er naast vervoerbewijzen honderden stuks documentatie, zoals tarief­folders, dienstvoorschriften, modellenboeken, boeken en tijdschriftartikelen over het onderwerp aanwezig.

Documentatie

Voor de spoorwegvervoerbewijzen zijn de volgende documenten beschikbaar:

• Beschrijving collectie spoorwegvervoerbewijzen (versie 31 augustus 2020)

• Inventaris documentatie spoorwegvervoerbewijzen (versie 21 juli 2022)

• Nuttige overzichten spoorwegvervoerbewijzen (versie 1 januari 2021)

De bundel ‘nuttige overzichten’ bevat onder andere lijsten van aanwezige stations, haltes en reisbureau’s met bijbehorende codes en afkortingen van NS. Ook een overzicht van de ingangsdata van tarieven met de daarbij gebruikte symbolen en codes. Deze overzichten kunnen van nut zijn als je zelf kaartjes verzamelt.

Bijzondere treinkaartjes

In het filmpje hierboven komen enige bijzondere treinkaartjes voorbij. Ook in NVBS Actueel worden nog weleens kaartjes uit de schatkamer van de SNR getoond.

---

_{Deze pagina is voor het laatst aangepast op 18 mei 2024.}