Vorstelijk reizen + railvervoer in Madurodam
Presentatie door Harry Peters
Vorstelijk reizen
Het Koninklijk Huis is vanaf het begin van de spoorwegen in 1839 betrokken bij het spoor. Koning Willem I staat namelijk met zijn vermogen garant voor de rente betalingen van de leningen noodzakelijk bij de aanleg van de eerste spoorlijn van Amsterdam naar Haarlem. Hij is niet persoonlijk aanwezig bij de opening in september 1839 vanwege zijn vrijwillige ballingschap naar Engeland, noodzakelijk vanwege zijn tweede huwelijk. Ook in andere Europese landen worden in hoog tempo spoorlijnen aangelegd. De vorstenhuizen die tot dan uitsluitend per koets of rijtuig op reis gaan ontdekken de luxe van het treinreizen. Een belangrijk reden om per trein te gaan reizen is de hogere snelheid waarmee kan worden gereisd. Reizen voor leden van koninklijke huizen wordt zogezegd “in”. Verschillende spoorwegmaatschappijen spelen op deze koninklijke behoefte in omdat zij vinden dat de waardigheid van hun gasten gewaarborgd moest blijven. In eerste instantie vervoeren zij de koninklijke gasten in luxe rijtuigen die uit de gewone reizigersdienst komen, later worden voor dit doel speciale salonrijtuigen en/of treinen gebouwd. Deze blijven in Nederland eigendom van de betreffende spoorwegmaatschappij doch worden uitsluitend ingezet voor hun koninklijke, keizerlijke gasten. De inrichting van deze rijtuigen geschiedt in nauw overleg met de verschillende koninklijke gasten. In deze presentatie krijgt u een beeld van het nog bestaande koninklijk materieel en bezoeken we de koninklijke wachtkamers van Baarn, Den Haag SS, Den Haag HS en Amsterdam Centraal. Tot slot wat beelden van verschillende vorstelijke reizigers en reizen, alsmede de overdracht van Salonrijtuig 10 van NS aan het Spoorwegmuseum op 12 juli 2024. Stapt u maar in en een goede reis gewenst!
Railvervoer in Madurodam
Al vanaf de opening van miniatuurstad Madurodam op 2 juli 1952 zijn de rijdende trams en treinen een grote publiekstrekker. Niet alleen bij kinderen maar zeker ook bij volwassenen. In schaal 1:25 rijden verschillende modellen van NS-treinen en HTM-trams over het 3.5 km lange traject dat verdeeld is in zogenoemde blokken en beveiligd met lichtseinen. Evenals de gebouwen in het stadje die in de loop der jaren zijn vernieuwd rijdt er in Madurodam nu de nieuwste NS-trein en HTM-tram rond. De oude modellen zijn gelukkig voor een groot deel bewaard gebleven. Als grootspoorhobbyist ben ik altijd geïnteresseerd geweest in de Madurodamse Spoorwegen (MS) en Madurodamse Tramweg Maatschappij (MTM). Een bezoek was altijd smullen. Als kind, als tiener, als getrouwde man en nu als opa! Mijn eerste opnamen stammen uit 1970, de laatste uit 2022.
Lees ook Het spoorbedrijf van Madurodam in NVBS Actueel, september 2018.