Voorbijrijden toegestaan, geschiedenis van het seinwezen

Presentatie door Jan Tromp

Geschiedenis van het seinwezen in Nederland 1839-2024

De functie van het seinwezen is tweeledig: ten eerste nooit twee treinen tegelijkertijd op dezelfde plaats, en ten tweede berichtgeving of opdrachten aan de treinbestuurder of treinbesturing. Treinen kunnen op verschillende manieren uit elkaar worden gehouden: op de vrije baan door rijden op zicht, met een tijdsinterval of met een ruimte-interval door vaste of variabele blokken, en op emplacementen door het instellen van conflictvrije rijwegen.

Berichtgeving naar de trein/treinbestuurder wordt verzorgd door een seinstelsel, bestaande uit optische seinen langs de baan of seinen in de cabine. Een cabinesein kon vroeger een bel zijn en tegenwoordig een monitor (ATB Nieuwe Generatie en European Train Control System – ETCS). Maar ook per radio (Centrale Radio Verkeers Leiding – CRVL), mobilofoon (Telerail, tot 2007), mobieltje en GSM-R-netwerk (vanaf 2007).

In deze presentatie wordt de geschiedenis van het seinwezen vanaf 1839 behandeld. De opbouw is chronologisch aan de hand van kantelpunten zoals bijvoorbeeld de Spoorwegwetten van 1860 en 1875, de fusie van 1917, de invoering van onder meer daglichtseinen na de Tweede Wereldoorlog, de invoering van Automatische Treinbeïnvloeding na 1962 en de uitrol van het European Train Control System ETCS.