Vakantietreinen 1969-1981 – een tijdsbeeld

Let op: deze bijeenkomst vindt plaats in NVBS Centraal in Amersfoort. Aanvang 19.45 uur (zaal open 19.00 uur) tot uiterlijk 22.30 uur. De winkel is deze avond geopend van 19.00 tot 19.45 uur.

Reisbureautreinen, ook wel vakantietreinen genoemd, waren vanaf de vijftiger jaren een opkomende manier om op vakantie te gaan. Vanouds vanuit Den Haag, de bakermat van initiatiefnemer Hotelplan. Vanaf 1969 tot 1980 werkte ik op de nachttreinen, die reden naar Oostenrijk, Zwitserland en Italië onder de namen Hotelplan Expres, Bicentra Expres, Bergland Expres, Mediterraneo en Zonexpres. De laatstgenoemde naar Zuid Frankrijk. Maar ook ritten naar Rome en Kopenhagen in het naseizoen kwamen voor.
De zomer kende een ander patroon dan de winter.
Ook in het buitenland zijn deze speciale treinen een bekend fenomeen. Duitsland kent zijn Turnusverkehr; ook in Frankrijk en Zwitserland is het een bekend verschijnsel. Dit zal zijdelings ter sprake komen.
In deze presentatie zal ik de achtergronden van het vervoer schetsen, de processen die daarbij een rol spelen, maar ook een tijdsbeeld van een periode die vergeleken met nu misschien wel het best omschreven kan worden als ‘cowboytijd’ tussen de rails.
Over deze vorm van railvervoer is weinig gepubliceerd. Te zien is er nog wat in het mini-museum over reizen van NRV in het TUI hoofdkantoor in Rijswijk. Dick van der Spek  schreef erover in NVBS Actueel 2019 nr. 5 en in 1969 besteedde Op de Rails er aandacht aan in een artikel van Herman Vellekoop (OdR 1967 nr. 5) dat een overzicht geeft van de periode van 1936 tot 1967. Daarna begon een bloeiperiode voor deze vorm van vervoer. Zo vertrokken er in het (winter) hoogseizoen in de 70-er jaren op vrijdagavond 4 treinen van 15 wagons vanaf Den Haag Centraal. In Nederland liep dit vervoer daarna langzaam terug, maar het is nooit helemaal weggeweest en … komt nu weer terug.
Het leven en werken op de trein was een aparte wereld met spanning en avontuur zult u merken.
Anekdotes zullen zeker niet ontbreken.