Spoorvervoer in Zuid-Afrika

Presentatie door Pieter Onderwater

De eerste spoorlijn in Zuid Afrika was gebouwd in 1860 in Durban (toen een klein stadje aan de Indische Oceaan). Pas twee jaar later was de spoorlijn in Kaapstad gereed. Beide spoorlijnen waren gebouwd als normaalspoor 1435 mm, maar 12 jaar later omgebouwd tot kaapspoor 1067 mm (ook wel CAP-spoor genoemd).

In de eerste helft van de presentatie zal Pieter ingaan op de geschiedenis van de Zuid-Afrikaanse Spoorwegen:

  • 1860-1910 = vele lokale en nationale spoorlijnen gebouwd door zakenmensen en kolonisten
  • 1910-1930 = vele regionale zijlijnen, de meeste daarvan weer gesloten in 1980-2000
  • 1930-1950 = nauwelijks nieuwe ontwikkelingen (economische crisis, oorlog, en de opkomst van de auto, bus en vrachtwagen)
  • 1950-1980 = vele nieuwe lokale spoorlijnen naar townships (als onderdeel van het Apartheid-beleid)
  • 1980-2020 = verwaarlozing van onderhoud, slecht management, corruptie, vandalisme
  • 2010-nu = Gautrain, Metrorail her-opbouw en modernisering

Pieter zal het vooral hebben over de lokale spoorwegen: Metrorail en Gautrain. En slechts zijdelings over lange-afstandsvervoer of goederenvervoer. In de tweede helft van de presentatie gaat hij vertellen over de toekomstplannen voor Metrorail in de drie grote regio’s: Gauteng (Johannesburg en Pretoria), Kaapstad, en Durban. Ook gaat hij vertellen over het nieuwe railsysteem in Gauteng: Gautrain (2010): een snelle regionale treinservice tussen Pretoria en Johannesburg met een zijlijn naar het vliegveld. Ook daar zijn toekomstplannen voor de komende decennia. Als er nog tijd over is, gaat hij iets dieper in op de toekomstplannen voor Hoge-Snelheids-Lijnen.

Pieter Onderwater heeft bijna 50 jaar in Nederland gewoond en gewerkt, en is in 2011 verhuisd naar Durban, Z-Afrika. Hij werkt daar als adviseur bij verschillende ingenieursbureaus, veelal aan spoorprojecten voor Metrorail en Gautrain.

Umgeni Steam Railway locomotief “Wesley” in Inchanga.

Nieuw en oud Metrorail-materieel naast elkaar. Durban Central Station, april 2024.