Klankbeeld Amsterdam in oorlog en wederopbouw
RTA Amsterdam
Na vele positieve reacties op het programma ‘Amsterdam in het Interbellum’, over de periode 1920-1940, hebben René van Lier en Tom Tand een nieuw programma samengesteld over de periode 1940-1960. Het Amsterdamse trambedrijf is de rode draad in deze kroniek in beeld en geluid. In de oorlogsjaren ontstonden specifieke situaties, zoals de verduistering, de etenstrams en bij het busbedrijf de houtgasgenerator. Na het opheffen van enkele tramlijnen werd het trambedrijf op 9 oktober 1944 geheel gestaakt. Na de bevrijding begon men aan de wederopbouw. Veel materieel was onbruikbaar of kwam onherstelbaar beschadigd uit Duitsland terug, maar op 18 juni 1945 reed de eerste tram weer uit. In de eerste helft van de jaren vijftig waren er grote problemen, zoals het door de politie afkeuren van veel trams, die door hun matige remeigenschappen steeds vaker bij aanrijdingen betrokken waren. De verlenging van lijn 13 naar Slotermeer was een lichtpuntje, maar daar stond wel de verbussing van de tramlijnen 11, 12, 17 en 18 tegenover. De komst van nieuwe gelede trams werd de redding van de Amsterdamse tram. Deze dia-avond vol nostalgie, waarin aan het ov en het dagelijks leven evenveel aandacht krijgen, wordt digitaal gepresenteerd door het Railtheater Amsterdam en is zeker ook voor belangstellenden in de historie van Amsterdam het bekijken meer dan waard.
De Amsterdamse tram in de oorlogsjaren: mtr. 485 op lijn 3 aan de Weesperzijde in juli 1942. (foto: collectie Karel Hoorn).